همشهریآنلاین - یکتا فراهانی: کرونا در حال تاختن است و در این میدان نبرد، این بار به سراغ ابتلاهای خانوادگی رفته است. آمارها حکایت از بزرگ شدن دایره مبتلایان در میان خانوادهها دارد؛ افرادی که بهصورت گروهی درگیر ویروس میشوند یا روی تختهای بیمارستانها بستری میشوند یا در خانهها قرنطینه. با آغاز پیک چهارم شیوع کرونا که با ویروس انگلیسی سرعت انتقال و شدت بیماریزایی آن بالا رفته، درگیری اعضای یک خانواده تغییرات محسوسی داشته بهطوری که مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا میگوید که عمده بیماران، بهطور خانوادگی درگیر ویروس شدهاند و اغلب هم گرفتار ویروس انگلیسیاند؛ درگیریهای ریوی، نارسایی تنفسی ازجمله نشانههای بالینی بیماران جدید است. ابتلاهای خانوادگی حالا، سهم بیشتری از تختهای بیمارستانی را بهخود اختصاص داده و خبرهایی که از بیمارستانها به گوش میرسد، حکایت از شلوغی مراکز درمانی و اشغال تختها دارد. بررسیها نشان میدهد در ماههای اخیر، با صعودی شدن روند ابتلا و رخنه کردن ویروس انگلیسی، انتقال گروهی ویروس در دورهمیها و مهمانیها جدیتر از قبل است. قبلا مسئول گروه آموزش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفته بوده ۸۳ درصد موارد انتقال کرونا از دورهمیهای خانوادگی صورت میگیرد و حالا با پایان تعطیلات نوروز، اگرچه گفته میشود هنوز نتیجه تعطیلات روی آمارها مشخص نشده، اما تا همین حالا هم مشخص است که در هفتههای قبل از تعطیلات، میزان تجمعات خانوادگی افزایش قابل توجهی داشته. پیش از این از ابتدای آذر، برای کنترل دورهمیهای خانوادگی، ممنوعیت تردد از ساعت ۹شب تا ۴صبح اعمال شد و پس از مدتی به ۱۰ شب تا ۳ صبح کاهش پیدا کرد.
مراجعههای گروهی با وضعیت وخیمتر
انتقال ویروس بهصورت خانوادگی، آمارهای ابتلا به کرونا را بالا برده است. مینو محرز، عضو کمیته کشوری مقابله با کرونا به همشهری میگوید: «درپی سفرهای نوروزی و رعایت نکردن موارد پیشگیری، بهویژه شرکتکردن در مهمانیها و تجمعات، سرعت انتشار بیماری بسیار بیشتر شد، بهطوری که هماکنون کار از بازی با رنگها برای تعیین وضعیت هر شهر، گذشته و شرایط فعلی، حتی از شهریور و مهر سال گذشته هم وخیمتر است.» بهگفته او، در کنار ابتلای خانوادگی به این ویروس، جوانان هم بیشتر از قبل درگیر میشوند و ابتلای خانوادگی هم نسبت به گذشته شدیدتر شده است؛ «با ابتلای یکی از اعضای خانواده، حتما شخص باید بهمدت دو هفته ایزوله و قرنطینه شود. بقیه اعضای خانواده هم باید تست بدهند چون ممکن است نشانههای بیماری فقط در حد سرماخوردگی باشد، اما سرعت انتقال به قدری زیاد است که گاهی فرصتی برای بررسی بیشتر بیماری وجود ندارد.»
بهگفته او، کودکان در خانوادهها بیشتر بهعنوان ناقل شناخته میشوند و معمولا هم بدون علامتند. این افراد کمسن، میتوانند ویروس را به کل خانواده منتقل کنند. بنابراین هر نشانهای از بیماری در این افراد دیده شد، باید بهسرعت به پزشک مراجعه کرد. مریم، در تعطیلات نوروز همراه با دیگر اعضای خانوادهاش مبتلا به کرونا شد. آنها در سفر نوروزی به یکی از استانهای غربی بودند که درگیر ویروس شدند. پدر، مادر و همسر برادرش بیمار شدند و وضعیت مناسبی ندارند. مریم که خود در وضعیت شدید بیماری قرار دارد، با این که نتیجه تست کرونایش، منفی شده، اما تمام نشانههای ابتلا به کرونا را دارد. او میگوید زمانی که به بیمارستان مراجعه کرده، افراد زیادی را دیده که همراه با سایر اعضای خانوادهشان آمده بودند، آنها با هم در جریان دورهمیهای نوروزی، مبتلا به ویروس شده بودند. محرز هم اینگونه ابتلاها را تأیید میکند و میگوید که بیماران بدحالتر از قبل شدهاند. بدحالتر بودن بیماران هم یعنی افزایش میزان مرگ و میر؛ «شرایطی بدتر از وضعیت فعلی، نمیتوانست اتفاق بیفتد، هماکنون، تمام عوامل شدت گرفتن بیماری وجود دارد و از این شدیدتر هم میشود.» بهگفته او، پیش از تعطیلات نوروز هم تعداد مبتلایان در حال افزایش بود اما تعطیلات، روند آن را سریعتر کرد؛ «بهترین اقدامی که پیش از شروع تعطیلات میشد لحاظ کرد، برگزار نشدن تورهای مسافرتی و شرکت نکردن افراد در جمعهای خانوادگی بود که به این مسئله توجهی نشد.
هماکنون تنها راه جلوگیری از انتشار بیماری، تزریق واکسن است. البته کسانی که واکسن میزنند باز هم باید ماسک بزنند و همه موارد دیگر را هم رعایت کنند.» او معتقد است در کنار همه اینها، باید تمام مغازهها تعطیل و رفتوآمدها ممنوع شود. مردم خودشان باید به فکر سلامت خودشان باشند: «مردم نباید در هیچ تجمعی شرکت کنند، بهداشت را رعایت کنند و دستهایشان را بشویند. البته راه انتقال ویروس از طریق سطوح و خوردن غذا نیست، اما توجه داشته باشیم پس از هر تماسی با سطوح و قبل از دست زدن بهصورت، دستها حتما باید شسته شود. الکلزدنهای مکرر بدون رعایت دیگر موارد پیشگیری و خصوصا بودن افراد بهمدت طولانی در کنار همدیگر فایدهای ندارد.» او میگوید افراد برای زنده ماندن باید از ماسک استفاده کنند.
افزایش بستریهای خانوادگی از یازدهم فروردین
وضعیت بستری در بیمارستان امام خمینی (ره) هم حکایت از ابتلای خانوادگی به کرونا دارد. محمدنظری اشتهاردی، سوپروایزر اورژانس بیمارستان امامخمینی هم به همشهری میگوید: «با توجه به سرعت بالای انتشار ویروس جدید و همچنین سرعت بروز علائم آن، قابل پیشبینی بود که احتمال ابتلای اعضای خانوادهها هم بیشتر شود. هماکنون و تقریبا از دهم یازدهم فروردینماه شاهد بستری شدن تعداد زیادی از اعضای یک خانواده یا همه آنها هستیم، البته قبلا هم از این موارد دیده میشد اما هماکنون، تعداد این مراجعهها بیشتر شده. مثلا اگر قبلا ۲۰ درصد مراجعهکنندهها به بیمارستان امام خمینی(ره) اعضای یک خانواده بودند، حالا به ۳۰ درصد رسیده است.» بهگفته او، یکی از دلایل، بالارفتن دید و بازدیدهای خانوادگی و قرار گرفتن افراد بهمدت طولانی در کنار یکدیگر است. البته از ابتدای شیوع بیماری کرونا، خانوادهها آموزش دیده بودند که با ابتلای یک نفر از اعضای خانواده، بقیه افراد از او فاصله بگیرند اما در بسیاری موارد این مسئله رعایت نمیشود؛ «با طولانی شدن روند شیوع، احتیاط خانوادهها کمتر شده، بنابراین افراد با سرعت بیشتری مبتلا میشوند.» او هم تأیید میکند که تعداد جوانان مبتلا نسبت به گذشته افزایش یافته است، مرگومیر آنها هم بدون سابقه بیماری، بالا رفته. این موضوع میتواند بهدلیل تردد زیاد آنها در سطح جامعه و محل کار و بیتوجهی به پروتکلهای بهداشتی باشد. او میگوید در اوایل سال، از هر ۳ مراجعهکننده به بیمارستان امام خمینی یک نفر به ویروس جهش یافته مبتلا بود، درصورتی که این میزان هماکنون نیمی از افراد مراجعهکننده به بیمارستان را بهخود اختصاص میدهد. در بسیاری از موارد هم شاهد بستری شدن تعداد زیادی پدر و پسر، مادر و دختر یا تمام اعضای یک خانواده بهطور همزمان بودهایم.
دورهمیهای خانوادگی عامل ۵۵ درصد ابتلا در همدان
اوضاع در استانهای دیگر هم به همین صورت است. منوچهر کرمی، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان، به نتیجه تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده اشاره میکند و به همشهری میگوید: «نتایج بررسیها در نیمه اول فروردین، حکایت از افزایش یکباره ۱۵۰ مورد ابتلا در استان همدان دارد که این مسئله نتیجه شرکت در مراسم مختلف و دید و بازدیدهای نوروزی، برپایی مراسم عروسی و عزا، عامل ۴۲ درصد موارد ابتلا به بیماری کووید- ۱۹ بوده است. همچنین تماسهای درون خانواده یعنی کسانی که از طریق یکی از اعضای خانواده بیمار شدهاند هم ۵۵ درصد موارد ابتلا و انتقال در شهر همدان را بهخود اختصاص داده است.» براساس اعلام او، شاخص سرایت بیماری هم در هفته پایانی سال ۹۹ که زیر یک بود هماکنون به ۱.۶۲ صدم رسیده است. بهگفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان قطعا افزایش قابلیت بیماریزایی و انتقال بیشتر آن باعث بالا رفتن درصد مثبت شدن تستهای بیماری کرونا نسبت به گذشته است که تقریبا ۲ برابر شده است. او میگوید در دوره تعطیلات، افراد در یک خانواده، زمان بیشتری در کنار یکدیگرند، همین موضوع میتواند باعث افزایش ابتلای خانوادگی در سطح جامعه باشد. به علاوه افزایش سفرها و دید و بازدیدها هم به همان نسبت میتوانند عامل انتقال درون خانوادگی و خارج از آن باشد. در مقایسه موارد ابتلا در سال جدید نسبت به سال قبل میتوان گفت هماکنون بهدلیل افزایش گردش ویروس و سرعت انتقال آن، شاهد ابتلای بیشتر افراد به این بیماری هستیم. همچنین از آغاز شیوع بیماری کرونا دلایل انتقال بیماری همین موارد بوده است که مردم با شروع تعطیلات کمتر به آنها توجه داشتند. بنابراین طبیعی است با کاهش رعایت موارد پروتکلهای بهداشتی و مدت زمان زیاد مواجهه افراد خانواده با هم شاهد افزایش ابتلا به بیماری هستیم.
ویروس انگلیسی سرعت انتقال را بالا برده
قاسم میریعلیآبادی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان هم در مورد دلایل شیوع بیشتر بیماری بهویژه در میان خانوادهها میگوید: «براساس تحقیقات قبلی، بهنظر میرسد سرعت انتقال ویروس انگلیسی که در ایران هم رایج شده بسیار بیشتر است. ضمن اینکه شرکت در هر تجمعی هنگام نوروز چه در داخل خانوادهها یا بیرون از آن هم به این انتقال بیشتر دامن زده.» بهگفته او، در سیستان و بلوچستان قبل از سال جدید تعداد مبتلایان کمتر بود، اما هماکنون تعداد مراجعهکنندگان سرپایی و بستری بیشتر شده، اما این استان به نسبت بقیه استانها وضعیت بهتری دارد؛ «مبتلایان خانوادگی بیماری کرونا هم نسبت به قبل بیشتر شدهاند. مثلا در بسیاری از موارد دیده شده که تمام اعضا یا بیشتر آنها بهطور همزمان به بیماری کرونا مبتلا شدهاند. البته زاهدان هنوز وارد پیک جدید نشده، اما از یک هفته قبل از سال جدید بهدلیل رعایت نکردن موارد پیشگیری و آزاد شدن سفرهای برون شهری بهتدریج تعداد مبتلایان رو به افزایش بوده است.»
بالارفتن مراجعه زوجهای درگیر بیماری
اردلان موسوی، پرستار بیمارستان رازی رشت هم در مورد انتقال خانوادگی بیشتر بیماری کرونا در سال جدید میگوید: «باور اشتباه افراد این است که حتما کسی میتواند ناقل بیماری کرونا باشد که علائم مشخصی داشته باشد و خارج از جمع خانواده و ناآشنا باشد، بنابراین بهخصوص در تعطیلات نوروزی بهمدت طولانی در جمعهای مختلف خانوادگی یا غیرخانوادگی حاضر شدند، بدون این که به موارد مهم پیشگیری از بیماری کرونا مثل استفاده از ماسک یا رعایت فاصله اجتماعی توجه داشته باشند.» او ادامه میدهد: «هماکنون با توجه به این که سرعت انتشار ویروس جدید هم بیشتر شده، در میان خانوادهها بیشتر شاهد انتقال آن در اعضای یک خانواده هستیم، قبل از نوروز هم با شرکت افراد در مراسم مختلف، مراسم مذهبی یا جشنها باعث افزایش تعداد بیماران مبتلا به کرونا بودیم.» براساس اعلام موسوی، تعداد زوجهای در بیمارستانهای استان گیلان یا دیگر اعضای خانواده که در بسیاری از موارد با همدیگر یا به فاصله کمی به بیمارستان مراجعه میکنند قبل از سال جدید هم زیاد بوده، اما با شروع سال جدید با توجه به سرعت بیشتر انتقال بیماری، این موارد بیشتر شده است.
او میگوید: «برای پیشگیری از ابتلا، افراد در داخل خانواده با هم روبوسی نکنند، دست ندهند و اگر یکی از اعضای آنها مبتلا شد، حتما شرایط قرنطینه را رعایت کنند، اعضای خانواده در صورت امکان باید تا دو هفته از پشت در با بیمار در ارتباط باشند یا کمترین میزان تماس را با او داشته باشند. خودشان هم بهعنوان همراه بیمار باید کمترین میزان تردد در اجتماعات یا رفتوآمد با دیگران را داشته باشند و حتما ماسک بزنند.» بهگفته او، با توجه به اینکه، در ایران کمتر از یک درصد افراد واکسینه شدهاند، نمیتوان همیشه مردم را مقصر دانست، چرا که اگر به جای اعمال محدودیتهای شبانه، جلوی مسافرتهای نوروزی و تجمعات غیرضروری گرفته میشد شاید هماکنون تعداد خانوادههای مبتلا بسیار کمتر بودند.
این ۱۰ نکته ترسناک بعد از سفرهای نوروزی اتفاق افتاد:
- امروز کار از بازی با رنگها برای تعیین وضعیت هر شهر، گذشته و شرایط فعلی، حتی از شهریور و مهر قبل هم وخیمتر است
- جوانان هم بیشتر از قبل درگیر میشوند
- ابتلای خانوادگی هم نسبت به گذشته شدیدتر شده است
- تقریبا از دهم- یازدهم فروردینماه شاهد بستری شدن تعداد زیادی از اعضای یک خانواده در بیمارستان ها هستیم
- شاهد بستری شدن تعداد زیادی پدر و پسر، مادر و دختر یا تمام اعضای یک خانواده بهطور همزمان بودهایم
- سرعت انتقال به قدری زیاد است که گاهی فرصتی برای بررسی بیشتر بیماری وجود ندارد
- کودکان در خانوادهها بیشتر بهعنوان ناقل شناخته میشوند و معمولا هم بدون علامتند
- بیماران بدحالتر از قبل شدهاند. بدحالتر بودن بیماران هم یعنی افزایش میزان مرگ و میر
- پیش از تعطیلات نوروز هم تعداد مبتلایان در حال افزایش بود اما تعطیلات، روند آن را سریعتر کرد
- مرگومیر جوانان بدون سابقه بیماری، بالا رفته است
نظر شما